دانستنی های خودرو
۳ نکته مهم در نقش قالپاق در خودرو
آبان
تاریخچه قالپاق
در سری دانستنیهای خودرو شما را با موضوع نقش قالپاق در خودرو در کالا یدکی آشنا می کنیم.
قدمت استفاده از قالپاق به سال ۱۶۸۰ برمی‌گردد. در آن زمان برای محکم‌تر ساختن محور چرخ‌های درشکه از چیزی شبیه به مدل امروزی چرخ اتومبیل‌ها استفاده می‌شد. طرح های اولیه آن در اصل درپوش و محافظی برای چرخ‌های چوبی، فولادی و سیم‌پیچ به حساب می‌آمد که با نصب در مرکز چرخ‌ها، مانع ورود گرد و غبار و روغن گریس به قسمت‌های داخلی آن می‌شد.
در اوایل ظهور صنعت خودروسازی، تا قبل از سال ۱۹۱۵ اکثر قالپاق‌ها از جنس فلز برنج ساخته می‌شد که دارای روکش نازکی از نیکل بود. اما در خودروهای دهه ۱۹۲۰ بیشتر از جنس آلومینیوم بود. از سال ۱۹۳۰ به بعد تمام قالپاق‌ها به صورت ضربه در داخل چرخ اتومبیل‌ها جای می‌گرفت و به‌صورت ثابت در بخش مرکزی چرخ انواع ماشین و کامیون چفت می‌شد.
از ۱۹۴۰ با رایج شدن چرخ‌های فولاد فشرده، نوعی قالپاق با روکش کرومی و یا ضد زنگ به کار می‌رفت که علاوه بر چسبیدن به قسمت مرکزی چرخ‌ها، لبه‌های بیرونی آن را نیز پوشش می‌داد. همین سبک قالپاق به شهرت بسیاری دست یافت و کم کم جنبه‌ای تزئینی پیدا کرد. در آن زمان چرخ خودروها با قالپاق‌هایی ساده، گرد و ارزان که بخاطر شکل ظاهری و به‌صرفه بودن، بعضا با نام قالپاق ظرف سگ یا تنگدستی معروف شده بود؛ مجهز می‌شد.
در ۱۹۷۰ خودروسازان از ساخت نوعی قالپاق با فولاد ضد زنگ صحبت به میان آوردند که با هزینه‌ای خیلی کمتر تولید می‌شد، ولی ظاهری شبیه به چرخ‌های کلاسیک سیم‌پیچی داشت. در همین دهه اولین‌بار از جنس پلاستیک ساخته شد و در ۱۹۸۰ به محبوبیت رسید. امروزه نیز قالپاق پلاسیکی بسیار رواج یافته و جایگزین اصلی نوع فولادی آن شده است.
۳ نکته مهم در نقش قالپاق در خودروآیا وجود قالپاق ضروری است؟
حتما تا به حال برایتان پیش آمده که صبح از منزل خارج می‌شوید و وقتی می‌خواهید سوار ماشین خود شوید، می‌بینید قالپاق چرخ‌های اتومبیل‌تان ناپدید شده، یا گاهی در حین حرکت در بزرگراه هستید و قالپاق یکی از چرخ‌های خودروی شما از جای خود کنده می‌شود، یا مثلا می‌خواهید جایی پارک کنید اما عجله دارید و فواصل را رعایت نمی‌کنید، در نتیجه قالپاق‌های ماشین شما در اثر اصابت به جدول کنار خیابان می‌شکند و دیگر قابل استفاده نیست.
برخی رانندگان تا زمانی که مجموعه قالپاق و روکش چرخ‌های اتومبیل‌شان کامل نباشد اقدام به استفاده از خودروی خود نمی‌کنند.در حالی که نمی‌توان این حقیقت را انکار کرد که ماشین‌ها بدون قالپاق هم می‌توانند حرکت کنند، درست مثل کسی که بدون کمربند یا گوشواره از به گردش می‌رود و این کمبود خللی در عملکرد او به وجود نمی‌آورد.
نقش تجاری قالپاق در خودروسازی
اکثر شرکت‌های خودروسازی، به خصوص مواردی که اتومبیل‌های لوکس تولید می‌کنند، از قالپاق به عنوان قابی زیبا و شکیل برای حک کردن نام تجاری و برندشان به مثابه امضای نهایی استفاده می‌کنند، پس صدمه دیدن یا از دست رفتن آن ممکن است ضربه‌ای مهلک به جذابیت خودرو بزند و به میزان زیادی از قیمت آن بکاهد چرا که معمولا جایگزین کردن قالپاق یکسان با نسخه اصلی بسیار دشوار و هزینه‌بر خواهد بود.
پس بهتر است با بررسی کردن موقعیت قالپاق‌های خودرو و اطمینان حاصل کردن از محکم بودن آنها، حتی‌الامکان از رها شدگی آنها از تایر خودرو جلوگیری کرد.
یک آزمایش ساده این است که باید با مشت به اطراف درپوش ضربه بزنید و اگر صدای محکمی از آن شنیدید به این معنی است که قالپاق در جای خود ثابت است اما اگر صدا توخالی بود احتمال اینکه از جای خود درآمده باشد بالا است. در این صورت با کف دست خود یک ضربه محکم به مرکز و اطراف آن بزنید تا در جای خود محکم شود.
به جز بازرسی فنی سلامت قالپاق چرخ‌ها، می‌توان آنها را در فواصل زمانی نه چندان دور از رینگ خارج کرده و بعد از شستشو و پولیش دوباره در جای خود گذاشت. البته بدیهی است که در صورت تسلط نداشتن به خارج کردن و جا انداختن آن، حتما در مورد روش اصولی آن جستجو کنید، در غیر این صورت ممکن است یک حرکت اشتباه باعث ایجاد شکاف و شکستگی در گیره‌های نگهدارنده مجموعه درپوش شود.
۳ نکته مهم در نقش قالپاق در خودروچگونگی تعویض قالپاق خودرو
درآوردن و جای‌گذاری آن ها اگرچه کار بسیار ساده ای است و ظرف چند دقیقه می‌توانید آن را انجام دهید اما گاهی حساس هم هست. اگر خودروی شما دارای نوع خاصی از قالپاق است به شما پیشنهاد می‌کنیم برای جلوگیری از آسیب احتمالی به دیواره‌ها و گیره‌های نگهدارنده، تا جای ممکن به یک تعمیرگاه تخصصی اتومبیل مراجعه کنید. اما در مواقع اضطراری می‌توانید با کمک گرفتن از موارد اصولی و نکات مذکور، خود آن را تعویض کنید.
بسته به مدل خودرو و نوع قالپاق‌ها باید از ابزاری مانند آچار چرخ که لبه‌ای قلاب‌مانند دارد و یا آچار پیچ‌گوشتی ساده استفاده کنید. در لبه پشتی قالپاق‌های مدل معمولی و استاندارد خودروها، عمدتا یک حلقه فنری باریک وجود دارد که در داخل گیره‌های قالپاق جا می‌افتد و فاصله اندکی بین سطح داخلی درپوش و مرکز رینگ چرخ ایجاد می‌کند.
هنگامی که می‌خواهیم قالپاق را خارج کنیم اول پیچ‌گوشتی را از یک طرف زیر لبه آن می‌گذاریم و با اهرم کردن پیچ‌گوشتی و وارد کردن اندکی فشار، قالپاق به کمک همان نوار فنری براحتی از جای خود خارج می‌شود. بیاد داشته باشید که لازم نیست در این مراحل فشار زیادی به قطعات اعمال کنید.
حالا برای نصب آن به چرخ ابتدا باید بررسی کنیم که نوار فنری بدرستی در بین گیره‌های دیواره داخلی قالپاق محکم شده است یا نه. سپس قسمتی از دایره را که فضای منفی برای پیچ باد تایر در آن لحاظ شده را در محل پیچ باد قرار می‌دهیم و با اعمال چند ضربه به اطراف، آن را جا می‌اندازیم.
آیا تا به حال به قالپاق خودروی خود توجه کرده اید ؟ از نظر شما بود و نبود آن اهمیتی دارد ؟ اگر نکته ای در این باره دارید برای کالا یدکی بنویسید. همچنین اگر موضوعی مدنظر شماست که علاقه دارید، درباره ی آن بنویسیم، نام آن را همین جا درج کنید تا در اولین فرصت مقاله ای درباره ی آن تهیه گردد.
